Een docusoap voor digibeten

Dinsdag 16 maart was er in de sfeervolle Koninklijke Schouwburg in Den Haag een netwerkbijeenkomst ‘Maak werk van digitale vaardigheden’. Marion Duimel presenteerde de uitkomsten van haar onderzoek naar de behoeften van digibeten. Dit onder de vlag van het programma Samen werken aan een digivaardig en digibewust Nederland, bedoeld om de sociaaleconomische positie van digibeten te verbeteren. Ik vond deze bijeenkomst erg interessant, omdat ik (profit) organisaties wil stimuleren meer van social media te weten en er meer gebruik van te maken. Daarnaast heb ik zelf meegedaan aan het breedbandgebruikersonderzoek internetgebruik voor privédoeleinden, waarbij het mij opviel dat ik zelf niet zoveel doe op internet. Ik ben vooral zakelijk bezig en gebruik privé vooral google om te zoeken voor uiteenlopende doeleinden, google maps voor routes en plattegronden, een community voor mijn hobby duiken en een enkele keer deel ik foto’s.

Er zijn in Nederland zo’n 1,6 miljoen mensen digibeet. En digibeet ben je als je niets van computers weet, aldus de Van Dale. Overigens ook volgens de ruim 60 aanwezigen die interactief eigenschappen van digibeten opsomde welke vervolgens rechtstreeks in de presentatie verwerkt werden.

Onder digibeten zijn vaak

  • laag opgeleide oudere vrouwen,
  • langdurig werklozen
  • ouderen
  • mannen van middelbare leeftijd en een hoog inkomen
  • relatief jonge werkenden/studerenden

Marion Duimel had naar aanleiding van haar onderzoek haar respondenten onderverdeeld in 8 types, waarvan wij als deelnemers aan de netwerkbijeenkomst, er 3 gaan ‘helpen’.

  1. het onbeschreven blad:
    mensen die geen idee of geen duidelijk beeld hebben wat internet is en wat je ermee kan. 
  2. de welwillende afwachter
    mensen die graag willen internetten, maar in hun directe omgeving het zetje missen om verder te komen
  3. de ploeterende volharder
    mensen die wel willen internetten en ook veel proberen, maar de werking niet begrijpen en er geen aanleg voor hebben.

De overige types zijn: ongewild gelimiteerde; afkerige criticus; tevreden traditionalist; selectieve kleinverbruiker en de ontmoedigde afhaker.

In groepjes gingen we vervolgens aan de slag om voor de 3 eerste types te bepalen hoe je deze kunt bereiken, welke activiteiten er al zijn en welke nieuwe activiteiten nodig zijn. 
Voor het onbeschreven blad kwamen we tot de volgende aanbevelingen:

  • bereik ze offline
  • pas taalgebruik aan (dus niet ‘offline!;>))
  • speel in op hun eigen belevingswereld
  • ga niet uit van de pc of internet
  • ontwikkel een docusoap met rolmodellen

Voor de welwillende afwachter:

  • bereik via eigen sociale omgeving, plaatsen waar de mensen toch al komen
  • maak cursussen concreet (niet cursus internet, maar cursus hoe plaats ik iets op marktplaats)
  • stapsgewijs instructies
  • persoonlijke benadering, ze hebben een zetje nodig

En voor de ploeterende volharder

  • persoonlijke benaderinig
  • goede methodiek
  • bekende Nederlanders als rolmodel> ze staan niet alleen in hun geploeter
  • nazorg
  • landelijke helpdesk

Digibeten zijn dus niet alleen ouderen. Niet iedereen weet precies wat internet is. Onder de respondenten waren ook mensen die dachten dat internet een bank was of een autohandelaar, als de buurman een auto via internet gekocht had. De groep die de boot gemist heeft, vindt het heel moeilijk hier voor uit te komen, zo raken ze steeds verder achter. Een positieve benadering hierbij is erg belangrijk, niet uitgaan van je kunt anders niet mee, maar van de nuttige en leuke zaken die internet te bieden heeft.

Tot slot de aandachtspunten naar aanleiding van deze bijeenkomst:

  • weet wat je wilt vertellen
  • maak het menselijk, persoonlijk
  • stel de vraag centraal (niet internet, maar ‘vakantie boeken; foto’s delen; e-mailen etc)
  • herhalen, herhalen, herhalen
  • doe aan nazorg
  • maak het laagdrempelig
  • koppel het aan de sociale omgeving
  • didactisch hoogwaardig
  • bovenaan beginnen in organisaties

Vanaf volgende week komen de uitkomsten van het onderzoek online en vanaf eind maart kan iedereen zijn digitale vaardigheden oefenen via Klik & Tik. Het internet op, een educatieve website met uitleg, filmpjes en eofeningen voor de beginnende internetter. Voor meer informatie: http://www.mijndigitalewereld.nl/